Ocena zagrożeń

Data publikacji: 2 stycznia 2020

Gmina Nysa położona jest w centrum powiatu nyskiego, w południowo-zachodniej części województwa opolskiego nad rzeką Nysą Kłodzką, będącą drugą co do wielkości rzeką w województwie. Gmina Nysa graniczy z gminami: Korfantów, Głuchołazy, Otmuchów, Pakosławice i Łambinowice oraz powiatem prudnickim (gmina Prudnik), zaś miasto Nysa jest jednocześnie stolicą powiatu nyskiego i siedzibą władz powiatowych.

Pod względem ukształtowania gmina należy do terenów podgórskich, pofałdowanych. Obszar gminy w znacznym stopniu stanowią użytki rolne w wielkości około 14.500 ha. Teren jest słabo zalesiony, a lasy pokrywają  jedynie ok. 2000 ha obszaru gminy. Na terenie gminy znajduje się duży zbiornik retencyjny (Jezioro Nyskie) o pojemności całkowitej 124 mln. m3, który usytuowano na rzece Nysie Kłodzkiej.

Usytuowanie w pobliżu Nysy kolejnego dużego zbiornika retencyjnego w gminie Otmuchów i dwóch mniejszych zbiorników w gminie Paczków stworzyło specyficzny klimat regionu. Średnia temperatura lipca to + 20oC, a stycznia -2oC. Suma opadów w  waha się od 600 do 800 mm. W rejonie przeważają umiarkowane wiatry zachodnie i północno-zachodnie.

Istotnym walorem położenia gminy jest bliskie sąsiedztwo Republiki Czech, co sprawia, że przez teren gminy przebiegają transgraniczne korytarze transportowe. Miasto Nysa powiązane jest siecią dróg ze stolicą województwa oddaloną o ok. 50 km. oraz  autostradą A-4 oddaloną o ok. 35 km. Przez teren Gminy Nysa przechodzą dwie drogi krajowe: numer 41 oraz 46, a także drogi wojewódzkie: 406, 407 oraz 411. System dróg uzupełnia liczna sieć dróg powiatowych oraz gminnych. W Nysie znajduje się także węzeł kolejowy przez, który przechodzi 5 linii kolejowych, w tym trzy z dopuszczonym ruchem pasażerskim. Newralgicznym punktem komunikacji jest przepływająca przez gminę  i rozdzielająca ja na dwie części rzeka Nysa Kłodzka. Możliwość jej pokonania  na terenie gminy skoncentrowana jest na dwóch mostach drogowych i  jednym  kolejowym  położonym  w samym  mieście.

Ocena zagrożeń

Obszar miasta i gminy Nysa tak jak całe terytorium naszego kraju narażone jest na różnego rodzaju zagrożenia. Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń na terenie gminy można w większości przewidzieć, jednak mogą również wystąpić zagrożenia nieprzewidywalne. Stąd też prezentujemy poniższą ocenę zagrożeń opracowaną z uwzględnieniem zagrożeń określonych Planem Zarządzania Kryzysowego Miasta i Gminy Nysa w celu zwrócenia uwagi na to co może nam zagrażać.

Lp.NazwaCharakterystyka zagrożeńOcena zagrożeń
1.Powódź

Miasto wraz z kilkoma sołectwami rozbudowało się w szerokiej i opadającej ku wschodowi dolinie rzeki Nysa Kłodzka, która jest drugą co do wielkości i zasobności w wodę rzeką województwa. Poza Nysą Kłodzką, przez teren Gminy Nysa przepływają rzeki: Biała Głuchołaska, Mora, Kamienica, Młynówka Niwińska, Cielnica, Ścinawa oraz stanowiące ich dopływy bezimienne, lokalne potoczki i strumyki. Ważne dla gminy cieki wodne (Nysa Kłodzka i Biała Głuchołaska) mają swoje źródła poza obszarem gminy, a także na górskich terenach Czech. Dodatkowo w dalszym swoim biegu przepływają przez użytki rolne Pogórza Sudeckiego, co w połączeniu z konfiguracją terenu stwarza warunki dla gwałtownego spływu powierzchniowego i powstawania fali powodziowej.

Tereny Gminy Nysa charakteryzują się wysokimi rocznymi opadami, które w ostatnich latach nasilają się w okresie maja, czerwca czy lipca. Wobec powyższego zagrożeniem dla mieszkańców gminy, zwłaszcza na obszarach wiejskich są powodzie opadowe czy też podtopienia powstające przede wszystkim w wyniku nagłych, gwałtownych opadów deszczu. Tego typu zdarzenia nasiliły się w ostatnich latach i występowały głównie w rejonach sołectw: Rusocin, Złotogłowice, Hanuszów oraz Regulice.

Jednak największym zagrożeniem mogącym wystąpić na terenie Gminy Nysa jest katastrofalne zatopienie terenu powstałe w wyniku awarii urządzeń hydrotechnicznych jednego z pobliskich jezior. W górze rzeki wykorzystując ukształtowanie terenu zbudowano w bliskim sąsiedztwie miasta, dwa małe zbiorniki retencyjne. Ukształtowanie terenu sprawia, że są one kaskadowo ułożone względem siebie i miasta.  W praktyce w wyniku takiego usytuowania woda z kolejnych zbiorników nie może być odprowadzona na boki, lecz zgodnie z prądem rzeki przelewa się z jednego do drugiego, a w ostateczności i tak musi korytem rzeki przepłynąć przez miasto.

Po powodzi w 1997 roku odbudowano i naprawiono urządzenia hydrotechniczne. W ubiegłych latach przeprowadzono również remont koryta rzeki w efekcie czego zwiększono przepustowość rzeki poniżej zbiornika. Wybudowano także tzw. przelew boczny w okolicach Białej Nyskiej. Zaczęto też ściśle przestrzegać harmonogram napełnienia i opróżnienia zbiorników. Podjęte środki zapobiegawcze zapewniają nam być może bezpieczeństwo w 99,99 %. Pozostaje jednak mieszcząca się w tym 0,01 % sytuacja gdy spływająca do zbiorników woda zapełni je całkowicie nawet gdyby były puste, bo przypływ będzie większy niż odpływ. Wtedy może dojść do przerwania tamy lub wału na którymś ze zbiorników.

Najgorsze, nieprzewidywalne skutki wywoła awaria na jednym z wyżej położonych zbiorników. Wtedy cała woda przeleje się do jeziora nyskiego i przekraczając jego pojemność krytyczną oraz wytrzymałość urządzeń hydrotechnicznych doprowadzi do przerwania tamy lub wałów. Powstała w wyniku awarii fala czołowa przemieszczając się przez miasto i położone z biegiem rzeki sołectwa, zniszczy prawie wszystko na swojej drodze.

5
2.Pożary

Pożary na terenie Gminy Nysa występują z różnym natężeniem przez cały rok. W charakterystyce przyjęto następujący podział pożarów, które występują lub też mogą wystąpić na terenie gminy:

• Pożar wyschniętych traw, krzewów i nieużytków,

• Pożar obiektów,

• Pożar terenów leśnych.

W odniesieniu do pierwszego podziału należy wspomnieć, że pożary wyschniętych traw, krzewów i nieużytków nasilają się przede wszystkim w okresie wiosenno-letnim. Powstanie tego typu pożaru, niesie za sobą groźbę przeniesienia ognia na inne uprawy czy też lasy, a w wyjątkowych przypadkach na pobliskie zabudowania. W każdym przypadku występuje duże utrudnienie dla ludzi, ograniczona widoczność, zadymienie okolicy, oraz wyjałowienie gleby w miejscu pożaru.

Jeśli chodzi o pożary obiektów to zasadniczo ograniczają się one do miejsc ich lokalizacji, dlatego też stanowią zagrożenie dla ludzi i zwierząt znajdujących się w rejonie wystąpienia pożaru. Przede wszystkim w okresie jesienno-zimowym nasilają się pożary mieszkań i budynków mieszkalnych co jest związane z rozpoczęciem sezonu grzewczego i/lub używaniem niesprawnych urządzeń grzewczych. Na terenie gminy odnotowano również w ostatnich latach kilka pożarów tzw. pustostanów, które wykorzystywane są jako obiekty noclegowe dla bezdomnych. Jednak szczególnym zagrożeniem dla mieszkańców gminy jest powstanie pożarów w zakładach podwyższonego ryzyka (np. zakłady produkcji biopaliw, zakładach produkcji spożywczej czy też produkcji okien), a także na stacjach paliw czy też na trasach przesyłowych oraz w składnicach gazu. Pożary te, oprócz podniesienia ryzyka szybkiego rozprzestrzeniania się powodują wydzielanie do powietrza substancji niebezpiecznych dla ludzi i zwierząt.

W odniesieniu do pożarów leśnych należy na początek wspomnieć, że lasy zajmują ok. 7,5% powierzchni gminy i występują w postaci małych zagajników. Największy kompleks leśny znajduje się w rejonach sołectw Domaszkowice oraz Niwnica. Na przestrzeni ostatnich lat na terenie gminy nie zanotowano dużych pożarów lasów. Należy jednak liczyć się z możliwością ich powstania. Nie powinny one być zagrożeniem dla siedzib ludzkich, ale mogą być przyczyną zakłóceń na trasach komunikacyjnych prowadzących przez obszary leśne.

4
3.Huraganowy wiatr/trąba powietrzna

Gmina Nysa leży na terenach podgórskich więc na wiosnę i jesienią występują tutaj silne wiatry wywołane ukształtowaniem terenu. Jednak ze względu na ciągle zmieniający się klimat w ostatnich latach odnotowano występowanie anomalii pogodowych w postaci silnych wiatrów w innych porach roku. Wiatry te niestety powodują zniszczenia budynków, drzewostanu i infrastruktury energetycznej, a także telekomunikacyjnej.

Huragany to zjawisko silnego wiatru, w którym średnia prędkość wynosi powyżej 33 m/s. Natomiast trąba powietrzna to zjawisko pogodowe, którym jest sięgający ziemi pionowy wir wiatru. Oba zjawiska pojawiają się głównie w pewnych obszarach geograficznych świata, jednak ze względu na stale zmieniający się klimat, są zjawiskiem coraz powszechniejszym również w strefach klimatycznych, gdzie dotąd nie występowały (w tym w Europie Zachodniej i Środkowej). Jednak w zasadzie jest to jedynie namiastka prawdziwych tajfunów oceanicznych. W ostatnich latach na terenie Gminy Nysa nie zanotowano występowania huraganów czy też trąb powietrznych. Jednakże należy wspomnieć, że teren gminy tak jak i pozostała część województwa narażona jest na występowanie tego typu zjawisk.

4
4.Mróz

i opady śniegu

Mróz

Mróz to stan, kiedy temperatura powietrza na otwartej przestrzeni jest niższa od temperatury zamarzania wody (0°C) w normalnych warunkach. Gmina Nysa leży na terenach podgórskich więc występowanie mrozu jest tutaj zjawiskiem normalnym. Jednak usytuowanie na terenie gminy zbiornika retencyjnego spowodowało wytworzenie się specyficznego mikroklimatu o dość wysokiej średniej temperaturze rocznej. Stąd też przeciętnie mrozy osiągają  tu wysokość maksymalnie –  ok. 16oC. Nie można jednak wykluczyć wystąpienia okresowo silnych mrozów. Skutkiem ich wystąpienia może być sparaliżowanie życia pojedynczych domostw, ale też i całych osiedli. W okresie występowania mrozów należy pamiętać, że nawet mały mróz stanowi poważne zagrożenie dla życia i zdrowia osób bezdomnych, co powoduje konieczność rozwijania bazy noclegowej i zapewnienia im pomocy socjalno-bytowej.

Opady śniegu

Również opady śniegu, na terenie gminy położonej na terenach podgórskich, są zjawiskiem normalnym.  Jednak długotrwałe i obfite opady śniegu mogą spowodować zakłócenia w funkcjonowaniu transportu drogowego i kolejowego oraz zakłócenia systemów zaopatrywania w energię, gaz i paliwa, co w konsekwencji prowadzić może do zagrożenia zdrowia i życia ludzi, utraty zwierząt, znacznych strat materialnych. Poważne niebezpieczeństwo stanowić może zalegająca warstwa śniegu na dachach obiektów wielkopowierzchniowych, doprowadzając do ich zawalenia się, co  w konsekwencji może narazić zdrowie lub życie ludzi.

3
5.Susza i upał

Susza i upały występują podobnie jak inne anomalie pogodowe coraz częściej i w nieprzewidywalnych okresach. Powodują zagrożenia dla osób starszych i chorych. Zwiększają ryzyko powstawania pożarów na obszarach leśnych i zakrzaczonych. Zwiększa się także znacznie ilość osób przebywających nad jeziorami, kąpieliskami i innymi miejscami z wodą co stwarza zagrożenie utonięciami.

Susza

Susza to długotrwały okres bez opadów atmosferycznych lub nieznacznym opadem w stosunku do średnich wieloletnich wartości. Część Gminy Nysa charakteryzuje się położeniem w rejonie zlewni Nysy Kłodzkiej, gdzie odpływ wód gruntowych do rzeki i jej dopływów powoduje okresowe występowanie suszy glebowej. Zagrożenie to powoduje przede wszystkim przesuszenie gleby, zmniejszenie lub całkowite zniszczenie upraw roślin, zmniejszenie zasobów wody pitnej czy zwiększone prawdopodobieństwo katastrofalnych pożarów.

Upał

Upał to pojęcie meteorologiczne opisujące stan pogody, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza +30°C.  Wysokie temperatury niszczą nawierzchnie dróg, tory kolejowe oraz linie energetyczne, mogą być przyczyną utraty życia lub zdrowia, a także mogą powodować nadmierne obciążenie służby zdrowia, wynikające ze zwiększonej liczby potrzebujących pomocy.

3
6.Skażenie chemiczno–ekologiczneToksyczne środki przemysłowe (TSP) są to używane w gospodarce związki chemiczne, materiały promieniotwórcze, substancje biologiczne oraz ich odpady zatruwające środowisko naturalne. Na terenie Gminy Nysa TSP  występują w niewielkich ilościach przede wszystkim w zakładach produkcji biopaliw oraz w zakładach produkcji spożywczej. Ponadto przez teren gminy przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia, a także eksploatowane są gazociągi średniego i niskiego ciśnienia. Dodatkowo należy dodać, że na terenie gminy znajduje się kilka stacji redukcyjno-pomiarowych. Na terenie Gminy Nysa znajduje się także siedem stacji paliw, które stanowią potencjalne zagrożenie ekologiczne. Ponadto przebiegające przez gminę drogi krajowe nr 41 oraz 46, a także linia kolejowa stanowią potencjalne źródło zagrożeń chemiczno-ekologicznych. Na terenie gminy w ostatnich latach odnotowano zdarzenia związane z wyciekami substancji, przede wszystkim pochodzenia ropopochodnego.3
7.Zdarzenia radiacyjne

Zdarzeniem radiacyjnym określa się wydarzenie na terenie kraju lub poza jego granicami, związane z materiałem jądrowym, źródłem promieniowania jonizującego, odpadem promieniotwórczym lub innymi substancjami promieniotwórczymi, powodujące lub mogące powodować zagrożenie radiacyjne, stwarzające możliwość przekroczenia wartości granicznych dawek promieniowania jonizującego określonych w obowiązujących przepisach, a więc wymagające podjęcia pilnych działań w celu ochrony ludzi.

Źródła potencjalnych zagrożeń radiacyjnych znajdują się o kilkaset kilometrów od Gminy Nysa więc zagrożenie jest niewielkie aczkolwiek możliwe. Najbliżej zlokalizowane są elektrownie na terenie Czechach i Słowacji:

  • Mochovce – ok. 260 km,
  • Dukovany – ok.  180 km,
  • Bohunice – ok.  225 km,
  • Temelin –260 km.
1
8Zagrożenia epidemiczne i epidemia

Zagrożenie epidemiczne to wystąpienia ognisk chorób zakaźnych o nieznanej lub znanej etymologii, rozprzestrzeniających się wśród społeczeństwa skutkujących masowym wzrostem zachorowań i ilości zgonów. Wymagają  bezwzględnego odizolowania i kwarantanny na rozległym obszarze. Zagrożenie to może wystąpić przez zapowietrzenie lub katastrofy ekologiczne, w miejscach, gdzie dochodzi do uszkodzeń sieci wodno-kanalizacyjnej oraz systemów dostaw wody pitnej.

Epidemie chorób na terenie Gminy Nysa stanowią niewielkie zagrożenie. Nie odnotowano zachorowań na choroby zakaźne. Okresowe zwiększenie zachorowalności na grypę i podobne choroby jest normą. Zagrożenie stanowi jedynie lekceważenie ich.

1
9. Zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego i paliwowego oraz zakłóceń w dostawach gazu, energii elektrycznej i wody
9a.Zakłócenia w

dostarczaniu

energii

elektrycznej

Awarię systemową definiuje się jako utratę napięcia w sieci elektroenergetycznej na znacznym obszarze, gdzie przyczyny i przebieg jej wystąpienia w każdym przypadku jest inny, jednakże można mówić o podobnym schemacie powstawania tego zjawiska. Scenariuszem wywołania jest nakładanie się kilku losowych zdarzeń (awarie sieciowe, wyłączenia elektrowni, ekstremalne warunki atmosferyczne) i wywołanie w konsekwencji przekroczeń krytycznych ważności podstawowych parametrów technicznych pracy systemu (częstotliwość, napięcie) przyczyniających się do automatycznego odłączenia się od sieci źródeł wytwórczych (elektrowni) i utraty napięcia w całym obszarze objętym zakłóceniem.

Czas trwania odbudowy systemu zależy od bardzo wielu czynników, m.in. szybkości rozpoznania przyczyn i zakresu awarii stanu technicznego urządzeń po wystąpieniu awarii, sprawności usuwania awarii urządzeń energetycznych, dostępności źródeł energii dla rozpoczęcia procesu odbudowy, sprawności personelu. Odbudowa systemu jest procesem polegającym na stopniowym powiększaniu zasilanego obszaru. Priorytetem jest podawanie napięcia do elektrowni i odbudowa podstawowej części układu sieciowego. O ciągłości dostaw energii elektrycznej decyduje niezawodność systemu elektroenergetycznego, tj. niezawodność urządzeń i układów służących jej wytwarzaniu, przesyłaniu i rozdzielaniu. Zachowanie ciągłości dostaw ma podstawowe znaczenie dla funkcjonowania rynku energii elektrycznej, a tym samym gospodarek państw.

Gmina Nysa, nie odbiega od ogólnie przyjętej sytuacji w zakresie zakłóceń w dostawie energii elektrycznej. Jednak braki w dostawach spowodowane niewydolnością produkcji prądu lub awariami sieci przesyłowej spowodują całkowity paraliż administracji, handlu, łączności i możliwości przekazywania informacji oraz alarmowania. Newralgicznym punktem w Gminie Nysa jest stacja transformatorowa o napięciu 110 kV (tzw. główny punkt zasilania) usytuowana przy ul. Baligrodzkiej, wiążąca główną linię zasilania z siecią energetyczną miasta. Jej uszkodzenie spowoduje brak dostaw prądu. Ponadto ze względu na działalność człowieka oraz siły przyrody zagrożone są  linie przesyłowe.

3
9b.Zakłócenia w dostarczaniu paliw

Sytuacja na rynku, którą obserwujemy w ostatnich latach, potwierdza znaczenie paliw kopalnych – w tym przede wszystkim ropy naftowej, dla rozwoju gospodarczego świata. Zgodnie z dostępnymi prognozami paliwo to będzie odgrywało główną rolę w zaspokojeniu potrzeb w perspektywie co najmniej najbliższych kilku dekad.d

Gmina Nysa, nie odbiega od ogólnie przyjętej sytuacji w zakresie zakłóceń w dostawie paliw płynnych. Nie można jednak wykluczyć sytuacji w której nastąpi ograniczenie lub wstrzymanie dostaw paliw. Działania zapewniające dostawy paliw w sytuacjach krytycznych nie leżą w gestii władz gminy, będzie ona jedynie wykonawcą poleceń wojewody.

Na terenie Gminy Nysa znajduje się siedem stacji paliw, które zaopatrują mieszkańców w E, ON i LPG. Kolejne stacje znajdują się w Otmuchowie (3), Głuchołazach (3), Pakosławicach (1), Łambinowicach (1) oraz Korfantowie (1). Brak dostaw może spowodować znaczne utrudnienia w funkcjonowaniu społeczności lokalnej. Dostawy, transport ludzi do pracy i wreszcie prowadzenia działań ratowniczych będą znacznie utrudnione przy ograniczeniach dostaw paliwa. Konieczne będzie wprowadzenie ograniczeń w dostępie do paliw aby zapewnić ciągłość działań ratowniczych i funkcjonowania elementów niezbędnych do przetrwania ludności.

1
9c.Zakłócenia w dostarczaniu gazu

Czynniki powodujące zakłócenia w dostawie gazu na terenie gminy Nysa, nie odbiegają od przyjętych w skali kraju. Na terenie gminy Nysa funkcjonuje system zaopatrzenia odbiorców w gaz ziemny wysokometanowy w zakresie sieci gazowych wysokiego, średniego i niskiego ciśnienia oraz stacji redukcyjno-pomiarowych I i II stopnia. Przez gminę przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia relacji Lewin Brzeski – Nysa – Paczków. Długość gazociągu na terenie gminy wynosi 8,87 km. Ponadto na terenie gminy eksploatowane są gazociągi średniego i niskiego ciśnienia. Liczba czynnych przyłączy na terenie gminy Nysa to 4 059. Ponadto na terenie gminy znajduje się 1 stacja redukcyjno-pomiarowa Iº, 3 stacje redukcyjno-pomiarowe IIº i 7 stacji redukcyjnych IIº. W związku z ewentualną awarią sieci przesyłowej możliwe jest wstrzymanie dostaw gazu do mieszkańców, co może spowodować utrudnienia.

Część mieszkańców nieposiadających podłączenia, korzysta z alternatywnych źródeł gazu w postaci zbiorników przydomowych oraz zakupu butli z gazem. W tym przypadku jedynym przypuszczalnym zagrożeniem może być opóźnienie w dostawach butli z gazem do punktów sprzedaży.

2
9d.Zakłócenia w dostarczaniu energii cieplnejW Gminie Nysa zorganizowany system zaopatrzenia w energię cieplną obejmuje wyłącznie teren miasta i to głównie osiedla budynków wielorodzinnych. Dostawcą energii jest Nyska Energetyka Cieplna Sp. z o.o. Pozostałe gospodarstwa domowe posiadają własne systemy ogrzewania przydomowego (głównie to paleniska i kotłownie, ale mieszkańcy korzystają też z systemu grzewczego elektrycznego lub gazowego). Rozpatrując  zakłócenia w dostawie energii cieplnej,  należy liczyć się z tym, że najbardziej dotkną one mieszkańców Nysy, korzystających z ogrzewania zbiorowego, mniej natomiast mieszkańców dzielnic budownictwa jednorodzinnego oraz sołectw gminy. W ostatnich latach na terenie gminy nie odnotowano większych awarii sieci systemu grzewczego.1
9e.Zakłócenia w dostarczaniu wody

Mieszkańcy Gminy Nysa zaopatrywani są w wodę poprzez trzy wodociągi grupowe:

  1. Wodociąg NYSA – źródłem zaopatrzenia w wodę jest tutaj rzeka Biała Głuchołaska. Ujęcie wody zlokalizowane jest na lewym brzegu rzeki w okolicy wsi Biała Nyska. Stacja Uzdatniania Wody zlokalizowana jest w pobliżu wsi Siestrzechowice w odległości ok. 1 km od ujęcia wody. Wodociąg zaopatruje w wodę miasto: Nysa, wioski: Biała Nyska, Podkamień, Przełęk, Siestrzechowice, Koperniki, Morów, Iława, Jędrzychów, Konradowa, Wyszków Śl. Kubice, część Niwnicy, Złotogłowice, Regulice, Rusocin, Hanuszów. W sytuacjach awaryjnych wodociąg jest wspomagany na terenie miasta Nysa przez pobór wody ze studni głębinowych zlokalizowanych przy ulicach: Wyspiańskiego, Mazowieckiej, Reja, Długosza, Kasprowicza.
  2. Wodociąg GOŚWINOWICE – zaopatrywany w wodę z trzech studni głębinowych zlokalizowanych na terenie wsi Goświnowice. Wodociąg zaopatruje w wodę miejscowości: Goświnowice, Radzikowice, Sękowice, Głębinów, Skorochów.
  3. Wodociąg WIERZBIĘCICE – źródłem zaopatrzenia w wodę tego wodociągu są 3 studnie głębinowe, zlokalizowane we wsi Wierzbięcice. Wodociąg zaopatruje w wodę miejscowości: Wierzbięcice, Lipowa, Kępnica, Domaszkowice, część Niwnicy.
  4. Dodatkowo wieś Hajduki Nyskie zasilana jest w wodę ze studni głębinowej zlokalizowanej na terenie wsi.

Gmina Nysa objęta jest mieszanym systemem kanalizacji. Część miasta pomiędzy rzeką Nysa Kłodzka a Rowem Fortecznym obsługuje głównie kanalizacja ogólnospławna i w niewielkim stopniu kanalizacja rozdzielcza: sanitarna i deszczowa. Pozostała część miasta objęta jest rozdzielczym systemem kanalizacji. Natomiast teren wsi obsługuje rozdzielczy system kanalizacji lub tylko kanalizacja sanitarna.

Kanalizacja na terenie gminy pracuje w systemie grawitacyjnym, jednakże w  zależności od warunków terenowych wspomagana jest poprzez przepompownie ścieków. Przepompownie ścieków na terenie miasta zlokalizowano przy ulicach: Wyspiańskiego, 3 Maja, Traugutta. Ogółem na terenie miasta funkcjonuje 12 szt. przepompowni ścieków. Natomiast ścieki z sołectw trafiają do kanalizacji sanitarnej i odprowadzane są do kanalizacji w Nysie, w większości za pomocą przepompowni ścieków, których na terenie wsi funkcjonuje 57 sztuk.

Na terenie gminy znajduje się również Miejska Oczyszczalnia Ścieków położona po prawej stronie rzeki Nysy Kłodzkiej we wschodniej części miasta przy ulicy Dzierżona na gruntach miejscowości Konradowa. Jest to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna z podwyższonym usuwaniem biogenów i pełnym węzłem przeróbki osadowej. Odbiera ona ścieki komunalne z miasta oraz Gminy Nysa, Gminy Głuchołazy i Gminy Otmuchów, a także ścieki dowożone. Oczyszczone ścieki odprowadzane są za pośrednictwem kanału Bielawskiego do rzeki Nysa Kłodzka.

Zakłócenie w dostarczaniu wody może polegać na awarii przepompowni lub sieci wodociągowej lub skażeniu wody. W ostatnich latach na terenie gminy odnotowano kilka awarii sieci wodociągowej. W związku z powyższym WiK AKWA Sp. z o.o. przygotowana jest do awaryjnego dowozu wody pitnej, a jednostki OSP przygotowane są do awaryjnego dowozu wody.

2
10. Katastrofy komunikacyjne i budowlane
10a.Katastrofy budowlane

Katastrofy budowlane to niezamierzone i gwałtowne zdarzenie, które powoduje zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a także związanych z nim elementów, robót lub urządzeń. Analiza katastrof budowlanych wskazuje, że występowanie anomalii pogodowych i pewnej ilości obiektów budowlanych o bardzo złym stanie technicznym powoduje występowanie zagrożenia katastrofami budowlanymi. Także obiekty wielkopowierzchniowe o płaskich dachach w przypadku intensywnych opadów śniegu stanowią zagrożenie katastrofą budowlaną. Na chwilę obecną to zjawisko nie stanowi dużego zagrożenia na terenie gminy. Ze względu na rozwój technologii budowlanych i zwiększającą się liczbę różnych budowli trudno wskazać konkretne miejsce narażone na katastrofę budowlaną. Jednakże za szczególnie narażone obiekty na terenie Gminy Nysa, można przyjąć przede wszystkim:

  • Część opuszczonych i niezagospodarowanych obiektów po zakładzie ZUP,
  • Budynek rzeźni przy ul. Bema,
  • Budynki po firmie Transbud,
  • Opuszczone obiekty przy ulicy Słowiańskiej,
  • Budynki dawnej tzw. fabryki pomocy naukowych.
2
10b.Katastrofy

drogowe

Wypadki drogowe nie są rzadkością. Uczestniczą w nich kierowcy samochodów, jak i piesi. Brawurowa jazda często może skończyć się źle, nie tylko dla niebezpiecznie jadącego kierowcy, ale także dla jego pasażerów oraz innych pojazdów na drodze i pieszych.

Przez teren Gminy Nysa przechodzą dwie drogi krajowe: numer 41 oraz 46, które charakteryzują się dużym natężeniem ruchu kołowego i co za tym idzie znacznym zagrożeniem wystąpienia katastrof czy zdarzeń drogowych z udziałem aut osobowych i ciężarowych. W ostatnich latach do użytku oddana została obwodnica Nysy, która przejęła znaczny ruch pojazdów (szacowany wg. badań natężenia ruchu na około 8 tys. pojazdów na dobę na trasie Nysa – Kłodzko). W ramach inwestycji wybudowano drogę o długości ok. 16,5 km w tym: 7,4 km jako ciąg drogi krajowej nr 46 (droga dwujezdniowa) oraz 9,1 km jako ciąg drogi krajowej nr 41 (droga jednojezdniowa, na odcinku 4 km z dodatkowymi pasami do wyprzedzania – tzw. 2+1). Ponadto wybudowano 14 obiektów mostowych, w tym 383-metrowy most nad rzeką Nysą Kłodzką ze 100 metrowym przęsłem nurtowym oraz 2 obiekty nad istniejącymi liniami kolejowymi z Nysy w stronę Brzegu i w stronę Opola. Obwodnica w swoim przebiegu posiada także 5 skrzyżowań drogowych, w tym 4 ronda średnie oraz węzeł drogowy typu WB w obrębie tzw. Górki Hanuszowskiej. Oddanie do użytku długo wyczekiwanej obwodnicy Nysy znacznie poprawiło bezpieczeństwo w ruchu zarówno dla kierujących pojazdami, jak i mieszkańców Nysy. Zmniejszało się również ryzyko wypadków i przede wszystkim oddalono od obszarów zabudowanych korytarz poruszania się ruchu ciężkiego. Od momentu powstania obwodnicy odnotowano jeden tragiczny wypadek na drodze krajowej 41 w wyniku, którego śmierć poniosło pięć osób.

Przez teren gminy przechodzą również drogi wojewódzkie: 406, 407 oraz 411. W ostatnich latach remont przechodzi droga numer 407 w wyniku czego poprawie ulegnie poziom bezpieczeństwa kierujących oraz pieszych. Newralgicznym punktem zostaje odcinek drogi numer 411 na trasie Nysa – Podkamień. System dróg uzupełnia liczna sieć dróg powiatowych oraz gminnych. Jednak ze względu na znaczną ilość aut poruszających się po wszystkich drogach, stanowią one również zagrożenie wystąpienia zdarzeń drogowych.

3
10c.Katastrofy

kolejowe

Katastrofy kolejowe występują stosunkowo rzadko. Olbrzymia ilość przewożonych pasażerów, wielkość i różnorodność niebezpiecznych ładunków (chemiczne, toksyczne, łatwopalne i inne) zwiększają skalę i rozmiar zagrożeń, które w równej mierze mogą dotknąć pasażerów, jak i mieszkańców miejscowości w pobliżu szlaków kolejowych.

Przez teren Gminy Nysa przechodzi pięć linii kolejowych (linia 137 tzw. Magistrala Podsudecka na trasie Katowice – Legnica, linia 287 Opole Zachodnie – Nysa, Linia 288 Nysa – Brzeg, Linia 328 Nysa – Kałków Łąka, linia 256 Nysa – Ścinawa Mała), w tym trzy z dopuszczonym ruchem pasażerskim. Linie kolejowe wykorzystywane są m.in. do transportu towarowego z Fabryki Bioetanolu BIOAGRA w Goświnowicach. W związku z powyższym istnieje możliwość katastrofy komunikacyjnej w ruchu kolejowym.

Innym zagrożeniem jest zły stan konstrukcji i budowli kolejowych na liniach przechodzących przez teren Gminy Nysa. Sytuacja ta jednak ulega poprawie, bowiem w ostatnich latach przeprowadzono m.in. remont linii kolejowej numer 287. W ramach remontu wymieniono prawie 50 kilometrów torów, przebudowano 59 przejazdów kolejowo-drogowych, 6 mostów i 81 przepustów pod torami. Dzięki remontowi czas przejazdu pomiędzy Nysą a Opolem ma się skrócić do 55 minut.

1
11.Zagrożenie wystąpienia lub wystąpienie choroby zwierząt

Na terenie gminy w Kopernikach oraz Wyszkowie Śląskim ulokowano fermy drobiu gdzie znajduje się kilkadziesiąt tysięcy sztuk drobiu. W połączeniu z dużą ilością ptactwa wędrownego, dzikiego przy jeziorach Nyskim i Otmuchowskim powoduje wzrost zagrożenia wystąpienia zachorowań. Dlatego też ważna jest odpowiednia profilaktyka i zapobieganie możliwości powstania ognisk chorób.

Na terenie gminy w Domaszkowicach prowadzona jest ferma świń w której znajduje się kilka tysięcy sztuk. W związku z dużym ryzykiem zachorowań na Afrykański Pomór Świn należy prowadzić działania profilaktyczne w gospodarstwach oraz prowadzić obserwacje zwierzyny dzikiej w celu ewentualnego wyeliminowania kontaktu z trzodą hodowlaną.

2
12.Zagrożenie wystąpienia lub wystąpienie organizmu szkodliwegoNa terenie gminy nie istnieje bezpośrednie zagrożenie zarażenia organizmem szkodliwym dla ludzi, zwierząt i roślin. Jedynym zagrożeniem mogą być różnego rodzaju grzyby powstałe na skutek podtopień i znacznych opadów. Jednakże istnieje prawdopodobne, choć niewielkie ryzyko wystąpienia chorób roślin poprzez inwazję organizmów szkodliwych. Choroby roślin to wszystkie dłużej trwające zaburzenia w procesach życiowych roślin w wyniku działania czynników chorobotwórczych. Są wypadkową wzajemnego oddziaływania na siebie patogenu i rośliny żywicielskiej. W procesie tym zmienia się zarówno roślina, jak i patogen. Gmina na wszelkie możliwe sposoby stara się jak najszybciej zwalczać ich rozpowszechnianie.1
13.Zagrożenia terrorystyczne

Zagrożenie terrorystyczne w świetle informacji przekazywanych przez odpowiedzialne służby specjalne, należy uznać aktualnie za pozostające na poziomie małym, ale istnieje ono zawsze. Zwiększa się gdy dochodzi do większych zgromadzeń ludzkich. W naszym przypadku takie zgromadzenia to: „Dni Nysy”, „Festiwal Wody i Ognia”, „Dni Twierdzy Nysa”, „Pasterki” w kościołach, Rezurekcje, Wszystkich Świętych i Sylwester oraz wszelkie inne imprezy, w których uczestniczy wiele osób.

Na ataki terrorystyczne narażone są również wszystkie obiekty infrastruktury krytycznej, których zniszczenie lub uszkodzenie będzie miało negatywny wpływ na funkcjonowanie administracji oraz możliwości obronne i ekonomiczne państwa. Ponadto narażone są również ważne zakłady produkcyjne ulokowane na terenie gminy oraz obiekty w których realizowane są podstawowe zadania wynikające z potrzeby funkcjonowania państwa.

Zagrożenie to niestety wzrasta w ostatnim okresie i jedynie peryferyjne położenie znacznie obniża ryzyko takiego ataku. Jednakże podczas wielu ćwiczeń i treningów decyzyjnych ćwiczone są procedury działania związane z tego typu zdarzeniami.

2
14.Awaria sieci teleinformatycznych

Systemy łączności w Polsce w zdecydowanej większości budowane są w oparciu o sieci prywatnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Nie mają oni obowiązku informowania stosownych urzędów państwowych o szczegółowych planach związanych z budową, rozbudową i modernizacją sieci oraz wykorzystywanych lub planowanych do wykorzystania technologiach i urządzeniach. Brak więc szczegółowych danych o rozmieszczeniu elementów infrastruktury telekomunikacyjnej, wykorzystywanym oprogramowaniu i sprzęcie teleinformatycznym powoduje, że ocena zagrożenia awariami systemów łączności jest znacznie utrudniona.

Wykorzystanie sieci teleinformatycznych do normalnego funkcjonowania i zarządzania na poziomie gminy jest nieodzowne. Znaczne obciążenie przesyłaniem danych (i stale rosnące), awarie zasilania, kradzieże linii powodują, że możliwe jest pozbawienie łączności i przepływu danych. Bezpośrednim, najbardziej widocznym i odczuwalnym dla ludności, będzie brak możliwości uzyskania i przekazania informacji, co może prowadzić do zagrożenia zdrowia, a nawet życia, np. w przypadku braku możliwości wezwania służb ratowniczych.

Brak połączeń teleinformatycznych powoduje niemożność realizacji wielu zadań gminy i innych jednostek organizacyjnych. Ponadto, awarie systemów teleinformatycznych wykorzystywanych w takich sektorach gospodarki jak bankowość i finanse, energetyka i transport, mogą skutkować znacznym ograniczeniem usług oferowanych przez te dziedziny gospodarki, zarówno w stosunku do odbiorców indywidualnych, jak i przedsiębiorców.

W kontekście funkcjonowania gospodarki oraz struktur zarządzania gminą najbardziej niebezpieczne  będą zagrożenia wywołane celowym działaniem obliczonym na wywołanie rozległych awarii systemów teleinformatycznych (cyberterroryzm, ataki hakerów) wykorzystywanych przez przedsiębiorstwa w najważniejszych gałęziach przemysłu, administrację państwową, organy odpowiedzialne za obronność, bezpieczeństwo i porządek publiczny.

3
15.Strajki, zamieszki i demonstracjeProtesty społeczne, akcje okupacyjne, strajki na dużą skalę mogą w konsekwencji przybrać formę strajków generalnych, paraliżujących funkcjonowanie administracji publicznej, wybranych dziedzin życia lub kluczowych gałęzi gospodarki. Zagrożeniem na terenie Gminy Nysa są imprezy tzw. podwyższonego ryzyka (np. „Dni Nysy”, „Festiwal Wody i Ognia” czy „Dni Twierdzy Nysa”). Jednak w głównej mierze na terenie gminy nie występują ogniska zapalne, które mogłyby doprowadzić do masowych wystąpień społecznych. Jednakże ich wystąpienie może znacząco utrudnić komunikację i normalne funkcjonowanie podstawowych elementów zabezpieczenia funkcjonowania społeczności lokalnej.1

Ocena zagrożeń:

  1. Minimalne
  2. Małe
  3. Średnie
  4. Duże
  5. Bardzo duże