Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lutego 2024 r. w sprawie systemów wykrywania skażeń i powiadamiania o ich wystąpieniu oraz właściwości organów w tych sprawach (Dz. U. z 2024 r., poz. 290) określa, że jednym z zasadniczych zadań na rzecz bezpieczeństwa jest przygotowanie i zapewnienie działania systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania o zagrożeniach. W trosce o bezpieczeństwo mieszkańców Gminy Nysa publikujemy informacje na temat funkcjonowania wyżej wspomnianego systemu.
Podstawowe definicje
Alarm – wyemitowany z dowolnego źródła sygnał wzywający do natychmiastowego, pośpiesznego i zorganizowanego działania związanego z wykryciem skażenia lub zagrożeniem jego wystąpienia, które może zagrażać życiu lub zdrowiu osób.
Alarmowanie – działania mające na celu natychmiastowe przekazanie sygnału do właściwych terytorialnie władz, służb i do ludności na danym terenie, informującego o wystąpieniu skażenia lub zagrożenia jego wystąpieniem, zagrażających życiu lub zdrowiu osób.
Ostrzeganie – działania mające na celu przekazanie komunikatów i informacji uprzedzających o prawdopodobnych zagrożeniach i zalecających podjęcie działań zabezpieczających i ochronnych oraz instruujące o sposobach realizacji tych działań.
Powiadamianie – przekazanie, przy użyciu wszelkich dostępnych środków, potwierdzonych informacji o wystąpieniu skażenia, możliwości jego wystąpienia lub ustąpienia skażenia do właściwych instytucji.
Podstawowe informacje na temat SWA i SWO
Zadaniem systemów alarmowych jest ostrzeganie ludności przed grożącym niebezpieczeństwem. W tym celu Burmistrz Nysy wydał Zarządzenie Nr 147/2024 z dnia 31 lipca 2024 r. w sprawie organizacji i sposobu funkcjonowania systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania o zagrożeniach na terenie Gminy Nysa. Zarządzenie stanowi załącznik do niniejszego opracowania.
SYGNAŁY ALARMOWE
KOMUNIKATY OSTRZEGAWCZE
Postępowanie po ogłoszeniu sygnałów alarmowych i komunikatów ostrzegawczych
- Alarm powietrzny
Pamiętajmy, że po usłyszeniu sygnału alarmowego należy działać szybko, ale także rozważnie i bez paniki.
Będąc w domu po usłyszeniu sygnału alarmowego powinniśmy po pierwsze ubrać się i wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne oraz gazowe (także wygasić ogień w piecu). Zamykamy okna i zabezpieczamy mieszkanie. Zabieramy ze sobą: dokumenty osobiste, zapas żywności, indywidualne środki ochrony przed skażeniami, środki opatrunkowe oraz w miarę potrzeb i możliwości latarkę elektryczną, koc, odbiornik radiowy (na baterie) z zakresem fal UKF itp. Jak najszybciej udajemy się do najbliższego schronu lub ukrycia. Pamiętajmy także aby zawiadomić o alarmie sąsiadów, gdyż ci mogli nie usłyszeć sygnału alarmowego!
Gdy jesteśmy w pracy, szkole czy miejscu publicznym po usłyszeniu sygnału alarmowego powinniśmy przerwać pracę (wyłączamy maszyny i urządzenia), naukę, udział w imprezie czy podróży. Jak najszybciej udajemy się do schronu lub ukrycia i podporządkowujemy się ściśle poleceniem służb.
Prowadząc samochód czy inny środek transportu po usłyszeniu sygnału alarmowego powinniśmy się zatrzymać i ustawić pojazd tak aby nie blokował ciągów komunikacyjnych, a następnie udajemy się do oznakowanych ukryć. Obsługa pojazdów i pasażerowie powinni udać się do najbliższego ukrycia.
- Alarm o skażeniach
Pamiętajmy, że jeśli nie będziemy mieli możliwości ukrycia się w budowli ochronnej, poszukajmy zagłębienia terenu lub innej trwałej osłony, gdzie będziemy mogli się ukryć!
Po usłyszeniu alarmu o skażeniach należy postępować jak po ogłoszeniu alarmu powietrznego oraz wykonać następujące czynności:
- nałożyć indywidualne środki ochrony (maskę przeciwgazową lub środek zastępczy),
- nie zbliżać się do rejonu awarii,
- stosować się do informacji przekazywanych w komunikatach,
- udać się do najbliższego ukrycia i przebywać w nim do chwili odwołania alarmu.
Będąc na otwartej przestrzeni zwracajmy uwagę na kierunek wiatru (obserwujmy unoszące się dymy, pary), opuśćmy zagrożony rejon (prostopadle do kierunku wiatru) stosując się do poleceń zawartych w przekazywanych komunikatach. Jak najszybciej udajmy się do najbliższych budynków mieszkalnych lub publicznych.
Osoby przebywające w pomieszczeniach, które z jakichkolwiek przyczyn przed wystąpieniem skażenia nie zdążyły wyjść z rejonu zagrożenia powinny włączyć odbiornik radiowy lub telewizyjny na jedno z pasm lokalnych i zastosować się do przekazywanych komunikatów oraz poleceń. Osoby takie powinny pozostać w pomieszczeniach, zamknąć i uszczelnić drzwi, okna i otwory wentylacyjne. Jeżeli osoby te posiadają indywidualne środki ochrony – powinny je założyć. Jednocześnie należy pamiętać, że do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie należy opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, nie przebywać w pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych, powstrzymywać się od spożywania posiłków, palenia tytoniu oraz prac wymagających wysiłku (a więc dużego zapotrzebowania na tlen). Ponadto należy wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne (oprócz radia i telewizora), wygasić ogień w piecu.
- Uprzedzenie o zagrożeniu skażeniem lub zakażeniem
W przypadku usłyszenia uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami lub zakażeniami powinniśmy sprawdzić posiadane indywidualne środki ochrony, sprawdzić zapasy żywności, wody czy paszy, a także sprawdzić szczelność przygotowanych pomieszczeń dla ludzi i zwierząt. Jeśli nie zostaną wydane inne zalecenia – udajemy się do pomieszczeń ochronnych (ukryć). Pamiętajmy aby przestrzegać ogłaszanych zarządzeń oraz wykonywać polecenia organów i służb, a także postępować zgodnie z poleceniami i zaleceniami Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Gdy usłyszymy sygnał odwołania alarmu w sposób zorganizowany możemy opuścić ukrycie.
- Uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska
W przypadku gdy usłyszymy uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska pamiętajmy aby zachowywać się spokojnie, przeciwdziałać panice i lękowi oraz wykonywać zarządzenia służb porządkowych. Stosujmy się do zaleceń i informacji przekazywanych w komunikatach. Najważniejsze abyśmy pamiętali, żeby nie zbliżać się do rejonu objętego klęską żywiołową i zagrożeniem środowiska.
Gdy jesteśmy na otwartym terenie jak najszybciej powinniśmy opuścić zagrożony rejon stosując się do poleceń zawartych w przekazywanych komunikatach. Natomiast gdy jesteśmy w pomieszczeniach włączmy odbiorniki radiowe lub telewizyjne na jedno z pasm lokalnych i zastosujmy się do przekazywanych komunikatów oraz poleceń.
- Odwołanie alarmu
Gdy usłyszymy sygnał odwołania alarmu możemy opuścić ukrycie (schron). Jeśli komunikat dotyczył skażeń musimy poddać się zabiegom sanitarnym (należy przeprowadzić dezaktywację w przypadku skażeń promieniotwórczych lub odkażanie w przypadku skażeń chemicznych). W przypadku gdy miało miejsce zakażenie biologiczne stosujmy się ściśle do zasad profilaktyki przeciwepidemicznej ustalonych przez jednostki służby zdrowia. Pamiętajmy również aby ściśle stosować się do poleceń organów i służb.
Biuro Bezpieczeństwa
Urząd Miejski w Nysie